การคัดแยกสินค้าโดยใช้สายพานโมดูล่าร์ (Modular Belt Sorter)

1.บทนำ (Introduction) โมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์ (Modular Belt Sorter)

การที่ประชาชนทั่วโลกสามารถเข้าถึงอินเตอร์เน็ตความเร็วสูงได้ง่าย เป็นผลทำให้เกิดธุรกิจใหม่ๆที่ต้องการรูปแบบการจัดการและการขนส่งสมัยใหม่ซึ่งต้องใช้ความเร็วเป็นปัจจัยในการนำไปสู่ความสำเร็จของธุรกิจ เช่นอุตสาหกรรม E-commerce อุตสาหกรรม Logistics การกระจายสินค้า (Distribution Center) คลังสินค้า(Wearhouse) และจัดส่งสินค้า(Express Courier) ซึ่งปัจจุบันต้องจัดส่งสินค้ามีหลายพันล้านชิ้นต่อปีและมีโอกาสที่จะเพิ่มขึ้นในอัตราก้าวหน้าในอนาคตอันใกล้นี้ การจัดส่งสินค้าโดยใช้ระบบ Manual คัดแยกสินค้าแบบดั้งเดิมต้องใช้คนจำนวนมากและเสี่ยงต่อความผิดพลาดได้ง่ายจึงไม่ใช่คำตอบอีกต่อไป

การที่สินค้านับพันล้านชิ้นจะส่งถึงมือของผู้บริโภคอย่างถูกต้องรวดเร็วย่อมต้องการอุปกรณ์คัดแยกสินค้า(Sorter Equipment) ที่มีความฉลาดและมีความเป็นอัจฉริยะช่วยงาน ดังนั้นความต้องการ Sorter Equipment แบบอัตโนมัติจึงมีเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว แม้ว่าอุปกรณ์จัดเรียงสินค้า(Sorter Equipment) มีมากมายหลายแบบแต่ในบทความนี้ บริษัท คอนเวเยอร์ไกด์ จำกัด จะกล่าวถึงโมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter) ซึ่งเป็นอุปกรณ์จัดเรียงสินค้า(Sorter Equipment )ที่ถูกพัฒนาขึ้นมาไม่นานเมื่อเทียบกับซอสเตอร์ประเภทอื่นๆ เช่น Tilt Tray หรือ Cross belt พัฒนามาตั้งแต่ยุคปี 1950 และแต่ละค่ายแต่ละระบบก็พยามพัฒนาระบบในรูปแบบของตนเองและจดสิทธิบัตรตามกันมาเรื่อยๆ

Modular Belt Sorter รุ่นนี้จดสิทธิบัตรเมื่อ November 21-2000

Modular Belt Sorter รุ่นนี้จดสิทธิบัตรเมื่อ March 13-2014

2.ตลาดของผู้เล่นในอุตสาหกรรมระบบจัดเรียงสินค้า(Sorter Equipment )

ในช่วงเริ่มแรกผู้เล่นขาใหญ่ในอุตสาหกรรมนี้คือ ผู้ที่เริ่มพัฒนาและจดสิทธิบัตรระบบจัดเรียงสินค้า(Sorter Equipment ) จากฝั่งของยุโรปและอเมริกาผู้เล่นที่สำคัญในปัจจุบันเช่น Beumer, Vanderlande, Inter Roll ,Bastain Solution และอีกหลายบริษัทที่ไม่ได้เอ่ยนาม แน่นอนที่สุดราคาระบบย่อมสูงเสียดฟ้าเพราะผู้ผลิตคิดค้นย่อมขายระบบและผลิตภัณฑ์รวมกับราคาการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีทำให้ยากแก่การเข้าถึงสำหรับผู้บริโภคในประเทศที่กำลังพัฒนาอย่างประเทศไทย เมื่อระบบมีมูลค่าสูงย่อมส่งผลถึงการบำรุงรักษาที่มีราคาสูงไปด้วย บริษัทผู้ผลิตเหล่านี้ไม่ค่อยง้อผู้ซื้อสักเท่าไหร่ เพราะมีคู่แข่งน้อยราย อีกทั้งยังชอบมีลูกเล่น ประเภทต้องมีการอัพเกรดโปรแกรมเรื่อยๆ แบบต้องจำใจต้องยอมรับ ทำให้ผู้บริโภคเกิดความท้อแท้ที่ต้องถูกบังคับจ่ายด้วยราคาแพงโดยไม่มีทางเลือก ดังนั้นก่อนเลือกระบบมาใช้งาน ผู้บริโภคจะต้องสอบถามข้อมูลและพิจารณาข้อมูลอย่างรอบด้านก่อนตัดสินใจที่จะเลือกใช้ระบบจัดเรียงสินค้า(Sorter Equipment ) หรือผลิตภัณฑ์ยี่ห้อใดๆก็ตาม

ศูนย์กระจายสินค้าที่ใช้ระบบซอสเตอร์ (Sorter System) ในการคัดแยกสินค้า

ต่อมาเมื่อเทคโนโลยีเหล่านั้นหมดเวลาคุ้มครองการจดสิทธิบัตร เทคโนโลยีจะถูกเรียนรู้และถูก Copy โดยประเทศอื่นๆ(จีน-เกหลี-ญี่ปุ่น) ทำให้ระบบจัดเรียงสินค้า(Sorter Equipment )ที่ออกสู่ตลาดมีมากมายหลายยี่ห้อ ในราคาที่สามารถจับต้องได้สำหรับประเทศที่กำลังพัฒนา เมื่อมีช่องว่างทางการตลาดและดอกาสเปิดเกิดขึ้นประเทศอื่น จึงสามารถ Copy และดีเวลลอป(Develop) ผลิตภัณฑ์ระบบจัดเรียงสินค้า(Sorter Equipment ) ใหม่ๆออกมาโดยปิดจุดอ่อนของผลิตภัณฑ์เดิมและเพิ่มเติมฟังก์ชันให้มีความสามารถเพิ่มขึ้นขณะที่ราคาถูกลง ตลอดจนปรับรูปแบบด้านการตลาดให้เข้าถึงลูกค้าที่น่าเร้าใจ โดยร่วมมือกับบริษัทท้องถิ่นในประเทศนั้นๆให้บริการแบบครบวงจร ตั้งแต่ ออกแบบ ติดตั้งและบำรุงรักษา ซึ่งสามารถดูแลลูกค้าได้ใกล้ชิดกว่าการทำธุรกิจแบบเดิมๆที่ขาใหญ่เคยได้เปรียบ ทำให้ผลิตภัณฑ์ใหม่เข้าสู่ตลาดได้ง่ายขึ้นและมีส่วนแบ่งการตลาดได้มากขึ้น เนื่องจากซอสเตอร์(Sorter)มีหลายประเภท ซอสเตอร์(Sorter)แต่ละประเภทก็จะเหมาะสมสำหรับอุตสาหกรรมเฉพาะเช่นกัน การพิจารณาเลือกโซลูชันที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับปัจจัยหลัก( Main Factors )เช่น รูปร่างขนาด(Geometry)น้ำหนัก(Weight)และลักษณะพื้นผิว(Rigid-Soft)ลักษณะหีบห่อ(Bag-Carton-Envelop)ผลิตภัณฑ์ และ ความเร็ว(Speed) ที่ต้องการคัดแยก(Sorting) ซึ่งจะกล่าวถึงในบทถัดไปว่าเราควรเลือกซอสเตอร์ (Sorter) ประเภทไหนให้เหมาะสมและเกิดประโยชน์กับลักษณะธุรกิจของเรามากที่สุด

3.ทำไมต้องเป็นโมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter)

ถ้าเราจะแยกแยะระบบคัดแยกจัดเรียงสินค้า(Sorter Equipment )ในอุตสาหกรรมง่ายๆ คอนเวเยอร์ไกด์ ขอแยกออกเป็น 2 แบบคือ ระบบที่ใช้ Manual และใช้ Automatic ซึ่งทั้ง 2 แบบต่างก็จะมีข้อดี-ข้อด้อย ดังต่อไปนี้

Manual ข้อดีคือราคาถูกแต่ปัญหาที่พบ คือต้องใช้คนทำงานจำนวนมากในการคัดแยก ขณะที่การประสิทธิภาพการคัดแยกต่ำ รวมทั้งมีความผิดพลาดเกิดขึ้นบ่อย สินค้าก็แตกหักเสียหายได้ง่าย

Automatic ข้อดีคือลดคนและทำงานได้รวดเร็วมีประสิทธิภาพแต่ ปัญหาคือหากเป็นระบบที่ซับซ้อน ค่าราคาเริ่มต้นการลงทุนในการซื้อระบบสูง เมื่อหมดเวลาการรับประกันไปแล้วมักมีปัญหาในเรื่องความล่าช้าในการเข้าบริการ (After sale service) นอกจากนี้ เมื่อมีเทคโนโลยีที่มีผู้ผลิตน้อยราย การขายมักจะเป็นแบบกึ่งผูกขาด ขายกันแบบยกชุด Package ไม่มีความยืดหยุ่น ไม่สามารถปรับแต่ง Functions ให้เข้ากับธุรกิจของลูกค้าได้ ตลอดจนระบบอัตโนมัติที่ซับซ้อน มักจะมีค่าใช้จ่ายการบำรุงรักษาสูงและจะต้องมีค่าใช้จ่ายในการอัพเดทซอฟแวร์(software)อยู่เรื่อยๆ

เปรียบเทียบปัญหาของระบบคัดแยกแบบ Manual และแบบอัตโนมัติ

สายพานลำเลียงโมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter) เป็นระบบที่พัฒนาการมาไม่กี่ปีที่ผ่านมา ระบบใช้กลไก(Mechanical) ไม่ซับซ้อน ตัวสายพานหลัก(Main Conveyor) สามารถใช้เป็นสายพานลำเลียง(Conveyor)พร้อมกับเป็นระบบคัดแยก(Sorter)ได้ในสายพานส้นเดียว ความเร็วในการคัดแยกอยู่ระดับปานกลางถึงสูง ประมาณ 10,000-15,000 ชิ้น/ชั่วโมง ทำให้มีราคาเริ่มต้นที่ต่ำกว่าระบบ Tilt tray หรือ Cross Belt อีกทั้งการบำรุงรักษาต่ำจึงทำให้เป็นที่นิยมใช้ของผู้บริโภคเพราะเข้าถึงและจับต้องได้ง่าย

4.โมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter)ทำอะไรได้บ้าง

ลักษณะทั่วไปของ โมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter) เป็นทั้งสายพานลำเลียงหลัก(Main Conveyor)พร้อมกับเป็นระบบคัดแยก(Sorter)ได้ในสายพานส้นเดียว สายพานหลัก(main Conveyor)มีความยาว(Conveyor Length) ได้ถึง 40 เมตร (หน้ากว้างสายพานทำได้ตามลูกค้าต้องการปรกติ 800-1000 มม.) ใช้มอเตอร์ขับเพียงตัวเดียว สามารถจ่าย(Sort)สินค้าหรือผลิตภัณฑ์ออกได้ออกด้านข้างได้ข้างละ 40 ช่อง จ่ายได้ทั้งแบบ (Port) 1 ข้าง(Uni-Direction) 40 ช่อง(Port) หรือ 2 ข้าง(Bi-Direction) ได้ 80 ช่อง(Ports) มี Sorting Capacity ประมาณ 10,000 ชิ้นต่อชั่วโมง (ขึ้นอยู่กับขนาด-น้ำหนัก-ลักษณะหีบห่อ ของผลิตภัณฑ์นั้นๆ) เหมาะสมสำหรับลำเลียงผลิตภัณฑ์ประเภท กล่องบรรจุ(Package) ถุง(Bag) สมุดหนังสือ ถุงพลาสติก(Plastic Bag)และผลิตภัณฑ์ที่มีขนาดคละกัน (Non Standard Items) นิยมใช้ในอุตสาหกรรม E-Commerce ไปรษณีย์(Post) ศูนย์กระจายสินค้า(Distribution Center) สนามบิน(Airport) และโรงงานบรรจุภัณฑ์(Packaging Factory) ต่างๆ โมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter) สามารถจัดเรียงและแจกจ่าย(Sort) ผลิตภัณฑ์ได้อย่างแม่นยำ(Accuracy)และมีประสิทธิภาพ(Efficiency)ลักษณะ(Feature)การทำงานและความสามารถของโมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter) สามารถดูได้จากรูปข้างล่างนี้

ลักษณะและสเปค (Specification) โมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter)ทั่วๆไป

5.รุ่นของโมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter)

เนื่องจากสายพานโมดูล่าร์(Modular Belt)มีมากมายหลายร้อยรุ่น สายพานโมดูล่าร์ซอสเตอร์ (Modular Belt Sorter)ก็มีนับ 10 รุ่น ดังนั้นทางที่สะดวกที่สุดลูกค้าแค่แจ้งความต้องการหรือจุดประสงค์ของการใช้งาน วิศวกรของ คอนเวเยอร์ไกด์ จะช่วยแนะนำท่านว่ารุ่นไหนที่จะเหมาะสมกับการใช้งานของท่าน ต่อไปนี้เป็นภาพพี่แสดงให้เห็นภาพรวมของสายพานโมดูล่าร์ซอสเตอร์ Modular Belt Sorter)ที่สามารถประยุกต์ใช้งานประเทศต่างๆได้

1500 kinds of HONGSBELT Modular Belt products Solutions

Sorting(HS3800-6C)ลำเลียงสินค้าทุกขนาดได้ทั้งชิ้นเล็กและชิ้นใหญ่

6.หลักการทำงานของโมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter)

หลักการทำงานของโมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter)ใช้หลักการกลไก(Mechanical)แบบเรียบง่าย (Simple) กล่าวโดยสรุปดังนี้ คือตัวสายพานลำเลียงด้านบนเป็นสายพานหลัก(Main Conveyor) ทำหน้าที่เป็นทั้งสายพานลำเลียง(Conveyor)ให้สินค้าให้เคลื่อนที่ไปตามทิศทางที่กำหนดและเมื่อต้องการเปลี่ยนทิศทางก็สามารถเป็นสายพานซอสเตอร์(Sorter)ไปในไลน์เดียวกัน บนตัวสายพานหลัก(Main Conveyor) แล้วแต่รุ่น จะมีชุดลูกกลิ้ง(Roller) 1 ชุดหรือ 2 ชุด(ซ้อนกัน) วางเรียงในขนาน(Parallel)หรือวางเฉียง(Oblique) ทำมุมกับทิศสายพานเคลื่อนที่

โดยลูกกลิ้งจะมีผิวหน้าสูงกว่าสายพานหลัก(Main Conveyor) เมื่อต้องการเปลี่ยนทิศของ Product บริเวณด้านล่างใต้สายพานหลัก(Main Conveyor)เรียกว่า Divert Zone จะมีชุดกลไก(Mechanism Set) หนึ่งหรือหลายชุด ซึ่งสามารถยกขึ้น-ลงได้ เมื่อชุดกลไก(Mechanism Set) ยกขึ้น ทำให้สายพานหรือลูกกลิ้งของชุดกลไก สัมผัสกับลูกกลิ้ง(Roller)บนสายพานหลัก(Main Conveyor) ลูกกลิ้งด้านบนจะหมุน(Activate) ทำให้ผลิตภัณฑ์(Product)ที่อยู่บนลูกกลิ้งถูกแจกจ่าย(Sort)ไปตามทิศทาง(เอียง/ตรง)ที่ต้องการ ของลูกกลิ้งด้านบน

ในอดีตชุดกลไก(Mechanism Set) ด้านล่างอาจจะใช้เป็นสายพานเรียบ(Flat Belt Conveyor) หรือเป็นโรลเลอร์คอนเวเยอร์( Roller Conveyor)แต่ในปัจจุบันได้อัพเกรดเป็นชุดลูกกลิ้งสายพานโมดูลาร์ (Modular Roller Set) วางอยู่บน Platform ซึ่งสามารถยกขึ้น-ลงได้โดยระบบไฮดรอลิค ระบบลม หรือระบบไฟฟ้า เมื่อระบบกลไกด้านล่างยกขึ้นจะทำให้ชุดกลไก(Mechanism Set) สัมผัสกับลูกกลิ้งด้านบนของสายพานหลัก(Main Conveyor) ผลิตภัณฑ์ที่อยู่บนลูกกลิ้งด้านบนก็จะถูกแจกจ่าย(Sort)ไปตามทิศทาง(เอียง/ตรง)ที่ต้องการ การลำเลียงด้วยวิธีนี้ไม่มีชิ้นส่วนกลไกใดๆ เคลื่อนไหวอยู่บนสายพานหลัก(Main Conveyor) ดังนั้นจึงไม่มีอะไรสัมผัสกับผลิตภัณฑ์ (Product) โดยตรงขณะการลำเลียง(convey)หรือขณะแจกจ่าย(Sort) ทำให้การลำเลียง product เป็นไปได้อย่างนุ่มนวล (Smooth) ไม่แตกหักเสียหาย ระบบมีความแม่นยำ(Accuracy) ความปลอดภัยสูงและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

7.อยากได้ระบบโมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter) คอนเวเยอร์ไกด์ช่วยอะไรได้บ้าง

1.บริษัท คอนเวเยอร์ไกด์ จำกัด เป็น Exclusive Agent ของ HONG’s BELT ประเทศจีน ซึ่งเป็นผู้ผลิตสายพานโมดูล่าร์เบอร์ 1 ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศจีน

นอกจากเป็นเจ้าของผลิตภัณฑ์ (Products) แล้ว HONG’s BELT ยังเป็นผู้พัฒนาเทคโนโลยี โมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter) ของตัวเอง

HONG’s BELT เป็นผู้ผลิตฮาร์ดแวร์และพัฒนาซอฟต์แวร์ด้วยตัวเอง

2.HONG’s BELT มีทีมงานและมีเทคโนโลยีของตัวเองจึงสามารถ Tailor Made ระบบ Modular Belt Sorter เข้ากับ ตามความต้องการของลูกค้าได้ และแน่นอนในราคาที่จับต้องได้

HONG’s BELT รับทำโครงการเกี่ยวกับ Sorter Project

3.เนื่องจากระบบ โมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter) ทำงานด้วยกลไกแบบ Mechanic ที่ไม่ซับซ้อน (Simple) และมี Functions ครบตามความต้องการ การติดตั้ง บำรุงรักษาง่าย ดังนั้นผู้ใช้งานจึงไม่ต้องเป็นห่วงว่าจะมีปัญหาในด้านการบำรุงรักษาเหมือนกับระบบใช้ไฮเทคโนโลยีสูงมีความสลับซับซ้อนสูง ซึ่งยากแก่การบำรุงรักษาด้วยตนเอง และระบบที่มีเทคโนโลยีสูงที่ยังไม่จำเป็นเหล่านี้อาจจะ Over กับความต้องการและไม่จำเป็นสำหรับลูกค้าในขณะนี้ก็ได้

มาดูตัวอย่าง Sorter ของจริงที่ บริษัท คอนเวเยอร์ไกด์ จำกัด ได้

ระบบ โมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter)

8.ข้อมูลที่ต้องการสำหรับทำระบบโมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter)

ข้อมูลเบื้องต้นที่ต้องการสำหรับออกแบบระบบ Modular Belt Sorter